KSIĄŻKA

Oświecenie, czyli tu i teraz - Łukasz Ronduda, Tomasz Szerszeń [KSIĄŻKA]

\""Czym jest Oświecenie?" - pytał Immanuel Kant w słynnym tekście z 1784 roku. Ponad dwieście lat pĂłźniej autorzy i autorki tekstĂłw zawartych w książce powracają do tego pytania, ale stawiają je inaczej: jako konkretną, polityczną kwestię dotycząca kształtu i perspektyw istnienia świata, w ktĂłrym żyjemy. Zewsząd słychać dziś pesymistyczny refren: kres oświeceniowej tradycji głoszą myśliciele przynależący do rozmaitych tradycji intelektualnych i utożsamiani z rĂłżnymi opcjami politycznymi. Do głosu dochodzą ponownie religijne fundamentalizmy, rośnie nieufność wobec nauki.W kontrze do tego sposobu myślenia książka pokazuje Oświecenie jako epokę, ktĂłra cały czas trwa: nie jako fantom, lecz jako żywa rama definiująca kształt naszej teraźniejszości, jako polityka krytycznego myślenia. Dziedzictwo oświeceniowe to nie balast, trup, ktĂłrego należy reanimować lub dobić, lecz raczej coś jeszcze niezrealizowanego, ciągle niedopełnionego - coś, co dopiero nadchodzi.

Integralną częścią książki jest esej wizualny. Prace pochodzą z kolekcji Gabinetu Rycin BUW - pierwszej kolekcji grafiki w Polsce, założonej przez krĂłla Stanisława Augusta. Prace historyczne uzupełnione są artystycznymi komentarzami wspĂłłczesnych artystĂłw, ktĂłre powstały specjalnie na potrzeby wystawy w Muzeum Sztuki Nowoczesnej w Warszawie w 2018 roku i książki.

Autorzy i autorki tekstĂłw w książce: Edwin Bendyk pisze o związkach postoświeceniowego paradygmatu z techniką i futurologią; Rafał Matyja zastanawia się, czy mamy dziś do czynienia z końcem oświeceniowej wyobraźni i co dziś pozostało z Oświecenia; Iwona Kurz pisze o kwestii niedokończonej emancypacji i powinnościach uniwersytetu; Agata Sikora analizuje panoptyczne i dystopijne dyskursy wewnątrz nowoczesności; Olga Stanisławska wychodzi od paradoksĂłw związanych z pojęciem "rasy" w Oświeceniu i pisze o splocie problematyki rasizmu oraz płci w wspĂłłczesnych dyskursach postkolonialnych; Adam Lipszyc tropi "akty oświecenia" w literaturze; Paweł Mościcki zastanawia się nad figurami wspĂłłczesnego libertynizmu w literaturze francuskiej; Łukasz Ronduda i Tomasz Szerszeń wskazują, gdzie należy szukać źrĂłdeł polskiej nowoczesności i do jakich obrazĂłw warto w tym poszukiwaniu się odwołać.

Artyści, ktĂłrych prace znajdują się w książce: Anna Boghiguian, Andrea Bowers, Vincenzo Brenna, Pablo Bronstein, Augustin Brunais, Jacques Callot, Olga Czernyszewa, Matthaeus Deisch, Camille Henrot, William Hogarth, Ewa Juszkiewicz, Nikita Kadan, Jan Chrystian Kamsetzer, Tadeusz Kościuszko, Jakub Kubicki, Zbigniew Libera, Friedrich Anton August Lohrmann, Goshka Macuga, Dominik Merlini, Johann Heinrich MĂźntz, Anna Niesterowicz, Nomadic State (Karolina Mełnicka, Stach Szumski), Jan Piotr Norblin, Ferdynand Pinck, Giovanni Battista Piranesi, Jean-Louis Prieur, Joanna Rajkowska, Roee Rosen, Efraim Shroeger, Franciszek Smuglewicz, Mikołaj Sobczak, JĂłzef Wall, Stanisław Zawadzki, Szymon Bogumił Zug

--

O REDAKTORACHŁukasz Ronduda - historyk sztuki, kurator Muzeum Sztuki Nowoczesnej w Warszawie, kurator wielu wystaw, reżyser filmĂłw Performer i Serce miłości, autor książek Sztuka polska lat 70. Awangarda i Strategie subwersywne w sztukach medialnych, redaktor książek Kino-sztuka. Zwrot kinematograficzny w polskiej sztuce wspĂłłczesnej i Warsztat formy filmowej.

Tomasz Szerszeń - antropolog kultury, artysta, adiunkt w Instytucie Sztuki PAN, redaktor pisma "Konteksty", autor książek PodrĂłżnicy bez mapy i paszportu, Wszystkie wojny świata i Architektura przetrwania, autor projektĂłw artystycznych odnoszących się m.in. do pojęcia archiwum.\"