KSIĄŻKA

Europa i ludy bez historii [KSIĄŻKA]

Zamiarem Wolfa jest pokazanie, że ekspansja Europy nie tylko zmieniła trajektorię historyczną społeczności pozaeuropejskich, lecz również przewartościowała relacje historyczne tych społeczności dotyczące ich samych sprzed europejskiej ingerencji. (...) Pisze ze zdumiewającym rozmachem historycznym i analitycznym, przywiązując niemal taką samą wagę do historycznych „zwycięzców” i „zwyciężonych”.

Wolf stworzył raczej historię powiązań niż podziałów (...) Ta wciągająca i inspirująca książka (...) przedstawia przekonującą i, jak sądzę, nową perspektywę. (...)Wolf oddala się od wyeksploatowanych opozycji aktywnego „białego” centrum i biernych „niebiałych” peryferii i wskazując na wspólnotę ich przeszłości, proponuje bardziej złożone i zarazem bardziej wiarygodne ujęcie relacji między Europą a resztą świata.

Tę obszerną i ważną książkę Eric Wolf zaczyna i kończy twierdzeniem, że antropologia musi zwracać większą uwagę na historię (...) Z przyjemnością więc czyta się analizę krytyczną, która odrzuca pseudohistoryczne opozycje i tak starannie bada procesy historyczne, za sprawą których przeszłość ludów pierwotnych i chłopów stała się radykalnie odmienioną teraźniejszością ludów pierwotnych, chłopów i proletariuszy.

Empiryczna wiedza Wolfa jest nadzwyczaj szeroka (...). Zręcznie dobiera on – w wymiarze czasowym i przestrzennym – przykłady zjawisk, które można traktować jako reprezentatywne dla całości (...). Książka jest bardzo dobrze napisana, z głęboko humanistyczną wrażliwością.


Eric R. Wolf (1923-1999), antropolog kulturowy, pionier badań nad społecznościami wiejskimi oraz wielkimi grupami społecznymi